vrijdag 14 december 2012

Armoedig bloed

Beste bovenbouwleerling met biologie in het pakket,


Op donderdag 17 januari 2013 zal van 14.00 tot 16.00  Prof.dr. Sjaak Philipsen  dieper ingaan op hoe patiënten met erfelijke bloedarmoede mogelijk kunnen worden genezen.



Indien je van plan bent te komen graag vóór 20 december een mail naar Tay@emmauscollege .nl 



De eerste 20 aanmeldingen mogen mee. Je krijgt bovendien 3 OVO-uren na het schrijven van een evaluatie (decanaat  mediatheek). Hou wel rekening met je toetsen, helaas valt de toetsweek in dezelfde week als het seminar.

Je meld je bij Mw. Taytelbaum in de nieuwe collegezaal 1van het Onderwijscentrum Erasmus MC (metrohalte Dijkzicht).


Inhoud Seminar “Armoedig bloed”:
Collegezaal 1, Onderwijscentrum Erasmus MC, Rotterdam
Door Prof.dr. Sjaak Philipsen, celbioloog
Mensen met bloedarmoede zijn moe, extreem moe. Meestal helpt het om meer ijzer te eten. Maar niet bij patiënten met erfelijke bloedarmoede (sikkelcelanemie of thalassemie). Zij hebben een genetische afwijking waardoor hun rode bloedcellen (vrijwel) geen zuurstof kunnen vervoeren. Gentherapie zou uitkomst kunnen bieden, maar het onderzoek hiernaar zat lange tijd muurvast. 

Tot een familie van het eiland Malta nieuw licht op de zaak wierp. Diverse leden van de familie maakten foetaal hemoglobine aan, een variant die normaal alleen door ontwikkelende embryo’s wordt aangemaakt. Deze variant kan veel beter zuurstof binden dan volwassen hemoglobine. De familieleden hadden dan ook geen bloedarmoede.
De Maltezer familie blijkt een genmutatie te hebben waardoor minder van het bloedeiwit KLF-1 wordt gemaakt. Hierdoor kan de vorming van foetaal hemoglobine doorgaan en wordt de vorming van de volwassen variant geremd. Sjaak Philipsen, celbioloog bij het Erasmus MC, en zijn groep onderzoeken nu hoe zij de aanmaak van foetaal hemoglobine in mensen permanent kunnen stimuleren. Als dat lukt, kunnen patiënten met erfelijke bloedarmoede mogelijk worden genezen.

vrijdag 30 november 2012

Lapptop Leiden Natuurkunde speciaal voor meisjes!

Beweging in de cel op nanoschaal bekeken

Natuurkunde gaat over de fundamenten van het bestaan en gedrag van de materie en ze speelt dan ook een grote rol in vele andere wetenschappen zoals bijvoorbeeld de biologie.
Over de natuurkundige beschrijving van transport in de cel gaat dit programma. 


In deze LAPP-Top cursus wordt gekeken naar beweging in levende materie op de schaal
van de cel en van enkele moleculen. Twee belangrijke soorten beweging worden
gecontrasteerd: diffusie en gerichte beweging. De samenstelling van een cel wordt behandeld en er wordt ingezoomd op een aantal onderdelen, waar deze twee fundamenteel verschillende transportverschijnselen de beweging controleren. Je leert meer over de natuurkunde van diffusie en over de rol van wrijving op nanoschaal. Bij de gerichte beweging leer je hoe een motoreiwit hiervoor energie opneemt en zul je deze eiwitten zelf aan het werk gaan zetten in het laboratorium.


De cursus wordt verdeeld over vijf middagen en één hele dag. Gedurende de bijeenkomsten worden hoorcolleges gegeven, er worden experimenten gedaan en uitgewerkt en er is een excursie naar het onderzoeksinstituut AMOLF in Amsterdam
gepland.


Globale indeling van de colleges
 
College I (donderdag 28 februari 2013, 14.00-17.00 uur)
 

Hoorcollege:De biologie van de cel - de kennis over de belangrijkste onderdelen van de
cel wordt opgefrist en de onderdelen die bij beweging betrokken zijn, zoals microtubuli,
ATP en motoreiwitten, worden uitgebreid besproken.


Werkcollege: - Aan het eind van het college wordt alvast gezamenlijk aan de
huiswerkopgaven gewerkt.


College II (donderdag 7 maart 2013, 14.00-17.00 uur)
 

Hoorcollege: Diffusie - Diffusie is het proces waarbij spontane, toevallige bewegingen
van kleine deeltjes voor een steeds grotere verspreiding van deze deeltjes zorgen. Het
speelt een grote rol bij het verplaatsen van stoffen in een cel en bij het bewegen van
eencellige organismen zoals bacteriën. Je zult ontdekken dat er aan dit schijnbare toeval
heel nauwkeurig kan worden gerekend, en dat de cel er dus ook ‘op rekent’.
 

Werkcollege – Je gaat met je collega’s een uitdagend theoretisch probleem oplossen.
 

College III (donderdag 14 maart 2013, 14.00-17.00 uur)
 

Hoorcollege : Gerichte beweging van motoreiwitten - Voor veel processen in en buiten de cel is diffusie alleen niet genoeg.
Daarom zijn er motoreiwitten die in staat zijn gerichte beweging uit te voeren, door bijvoorbeeld te lopen over een microtubule, een soort ‘snelweg’ in de cel. Je zult leren hoe dit nano-lopen weliswaar lijkt op ons eigen lopen, maar door volledig andere natuurkunde wordt geregeerd.
 

Werkcollege : - Aan het eind van het college wordt alvast gezamenlijk aan de huiswerkopgaven gewerkt.

College IV (donderdag 21 maart 2013, 13.00-18.00 uur)
 

Excursie - AMOLF, het Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica in Amsterdam, is een landelijk onderzoeksinstituut in de natuurkunde. Eén focus van het onderzoek in dit instituut ligt bij de natuurkunde van levende materie. De excursie bestaat uit een rondleiding langs de onderzoekslaboratoria en een aantal voordrachten over het onderzoek dat hier plaatsvindt.

College V (donderdag 28 maart 2013, 9.00-17.00 uur)

Deze dag is gereserveerd voor experimenten. Je gaat hierbij zelf een bacteriekolonie inzetten en naar de spreiding en groei van de kolonie kijken. Verder zul je motoreiwitten aan het werk zetten door er stukjes microtubule op te leggen. Ook wordt er tussen de experimenten door nog eens uitgebreid naar de huiswerkopgaven gekeken.
 

Experiment 1 - Spreiding en groei van een bacteriekolonie - Een aantal verschillende bacteriekoloniën worden op kweek gezet in het laboratorium. De groei van deze koloniën zal ons iets vertellen over de beweging van bacteriën. In de loop van de middag worden een aantal foto’s gemaakt zodat de groei van de koloniën kan worden geregistreerd.

Experiment 2 - Motoreiwit en microtubuli – Door een motoreiwit op een glasplaat vast te zetten kun je microtubuli als vracht laten bewegen. De bewegende microtubuli bekijken we onder de microscoop en de invloed van de toegevoegde hoeveelheid brandstof, ATP, wordt kwantitatief gemeten door het maken van filmopnamen bij verschillende ATP concentraties.
 

College VI (donderdag 4 april 2013, 13.30-17.00 uur)

De resultaten van de experimenten van de vorige dag worden geanalyseerd met behulp van de theoretische kennis die wij op dag 1-3 hebben opgebouwd. De cursus wordt afgesloten met een korte rondleiding langs de biofysica-experimenten en een borrel met de vakgroep.
 

Experiment bacteriekolonie – Een geschikte manier wordt uitgewerkt om de uitgroei van de kolonie, die wij op de foto’s zien, te beschrijven.
 

Experiment motoreiwitten - Bij het experiment aan gerichte beweging zijn filmopnames gemaakt. Hierdoor kan de beweging en de rol van de brandstof ATP daarbij worden gekwantificeerd.

Studielasturen

De door de school erkende studielast is 25 uur. 


Motivatiebrief
 

Schrijf een brief van ongeveer 300 woorden, maximaal één A4, waarin je iets over jezelf vertelt en uitlegt waarom jij graag aan dit programma zou willen deelnemen.
 

Toelating
 

Dit programma is speciaal bedoeld voor meisjes. Tot het programma worden alleen leerlingen uit 5 en 6 vwo toegelaten. Wij hebben 10 plaatsen beschikbaar.

Heb je interesse meld je dan aan bij HOE

Hoe een gans ondersteboven afremt in de lucht...

Ganzen kunnen razendsnel afremmen bij hun landing. Daarbij vliegen ze kort ondersteboven, terwijl de kop horizontaal blijft en de nek dus 180 graden draait. Op deze video is dat goed in slowmotion te zien.

Lezing Nobelprijswinnaar over uitdijend heelal in Leiden

Op 19 december geeft Nobelprijswinnaar prof. dr. Brian Schmidt in Leiden een lezing over het versneld uitdijende universum. In 2011 ontving hij samen met zijn collega’s prof. dr. Saul Perlmutter en dr. Adam Riess de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor de ontdekking dat het universum versneld uitdijt. In 1998 ontdekten twee teams dat de uitdijing van het heelal de afgelopen 13.7 miljard jaar is versneld. Uit deze verassende ontdekking werd opgemaakt dat 70 procent van het universum uit donkere energie bestaat. 

Brian Schmidt, de teamleider van het High-Redshift Supernova Search Team, beschrijft in zijn lezing deze ontdekking en legt uit hoe astronomen de geschiedenis van het heelal konden ontrafelen aan de hand van de observaties. Hij gaat ook in op het uiteindelijke lot van ons universum. Schmidt is als distinguished professor verbonden aan de Research School of Astronomy and Astrophysics aan de Australian National University. Zijn wetenschappelijke interesse gaat voornamelijk uit naar supernova explosies. Daarbij is hij ook een fanatiek ‘Gamma Ray Burst’-jager. Hij is wetenschappelijk leider van het Skymapper-project waarvoor een nieuwe telescoop is gebouwd die de zuidelijke sterrenhemel in kaart zal brengen. 

De lezing vindt plaats op woensdag 19 december om 20.00 uur. De voertaal is Engels. Voor 4 december aanmelden door een mail te sturen naar vdveld@strw.leidenuniv.nl. Meer informatie op de website. Groot Auditorium, Academiegebouw, Rapenburg 67-73 2311 EZ in Leiden.

Wat denkt Neil deGrasse Tyson over het doel van het heelal?

Wat is het doel van het heelal? Leuke vraag, nietwaar? Eentje waar je uren mee zoet kan zijn en waar talloze keukentafel-filosofen en studeerkamergeleerden eeuwenlang het hoofd over breken. Neil deGrasse Tyson, de welbekende astrofysicus en directeur van het Hayden Planetarium in New York, hebben ze – in dit geval is ’ze’ de Templeton Foundation - de vraag ook voorgelegd en middels een twee minuten durend filmpje van MinutePhysics hebben ze zijn antwoord vastgelegd.

Cursus weer- en sterrenkunde

In januari en februari 2013 wordt door Euroster in Rotterdam een cursus weer- en sterrenkunde gegeven:

• Leer alles over de sterren en planeten
• Leer zelf de sterrenbeelden herkennen
• Ontdek wat een zonsverduistering is
• Ontdek waar ons weer vandaan komt
• Ontdek het Internationaal Ruimtestation
• Leer zelf sterrenkijken met een echte telescoop
• En nog veel meer...

De
cursus bestaat uit 6 avonden waarin de volgende onderwerpen aan bod komen:

• Ons zonnestelsel: de zon, maan en de planeten
• Zons- en maansverduisteringen
• Volle en nieuwe maan, eerste en laatste kwartier
• De sterrenbeelden
• Welke telescoop kan ik het beste kopen? Hoe maak ik er zelf een?
• Zelf naar de sterren en planeten kijken met een telescoop
• Hoe weet ik welke planeten, sterren of satellieten er vanavond te zien zijn?
• Hoe maak je je eigen waarneemprogramma?
• Hoe ontstaat het weer?
• En nog veel meer...

Voor deze
cursus is geen voorkennis nodig, iedereen kan mee doen. Uiteraard gaan
we bij helder weer zelf met de telescoop naar de sterren en planeten kijken.


Locatie VTV Lusthof, Hazelaarweg 39, 3053 PM Rotterdam-Schiebroek
 

Aanvang maandag 14 januari 2013
Tijd 20:00 - 22:00
 

Duur 6 lessen van 2 uur van maandag 14 januari t/m 18 februari 2013
Kosten 50 euro voor niet-leden van de vereniging Euroster, 30 euro voor leden

Aanmelden info@euroster-rotterdam.nl of www.euroster-rotterdam.nl
.

dinsdag 2 oktober 2012

Natuurkunde olympiade 2013

Vind je natuurkunde een leuk vak? Wil je eens een leuke uitdaging?

Dit jaar vindt in januari weer de natuurkunde olympiade plaats.

Als je dit leuk vindt neem dan even contact op met je natuurkunde docent en geef je op!


Open dagen TU eindhoven 19/20 oktober

De technische universiteit Eindhoven (TU/e) organiseert haar Open dagen voor vwo'ers op vrijdag 19 en zaterdag 20 oktober 2012. Leerlingen uit 3-, 4-, 5- en 6-vwo zijn van harte welkom op deze dagen.

Programma

Tijdens de Open dagen volgen je een uitgebreid programma dat is afgestemd op jouw wensen. Je  kunt uitvoerig kennismaken met het bacheloronderwijs.

TU/e Bachelor college

In september is het TU/e Bachelor college van start gegaan. Studenten krijgen in dit college (www.tue.nl/bachelorcollege) de ruimte om zelf hun studie samen te stellen op basis van interesses en ambities. Om hen daarbij te helpen krijgen ze intensieve en persoonlijke begeleiding van ervaren coaches.

'Ouder als keuzecoach'
Op 31 oktober is er een avond speciaal voor ouders. Tijdens deze informatieavond horen ouders hoe ze jouw kunnen begeleiden bij je studiekeuze. Ook krijgen ze practische informatie over studeren aan de TU/e.

Wil je meer informatie:

www.tue.nl/opendagen

Zomerkampen wiskunde

Vierkant voor Wiskunde organiseert ieder jaar wiskundige zomerkampen voor jongeren van 10 tot 18 jaar. Je hoeft niet uitzonderlijk intelligent te zijn om mee te gaan; als je puzzelen, nadenken over wiskundige problemen en zelf creatieve oplossingen verzinnen leuk vindt, ben je van harte welkom!
Lees hier verder voor praktische informatie en een aanmeldingsformulier.

Wat gebeurt er op kamp?

De kampen bevatten een flinke dosis wiskunde. Je wordt uitgedaagd om zelf een probleem te onderzoeken. Een antwoord alleen is niet voldoende: je moet altijd proberen uit te leggen waarom iets is zoals je denkt! Er zijn verschillende soorten wiskunde-onderdelen op de kampen: onderzoeksprogramma's, dagproblemen, weekproblemen en workshops.
Lees hier verder over de wiskundige onderdelen.
Maar we doen ook veel andere dingen! Bosspellen, een dropping of speurtocht en een bezoek aan het zwembad mogen natuurlijk op geen enkel zomerkamp ontbreken. Andere activiteiten wisselen per jaar. Regelmatig organiseren we een disco, een casino-avond, theatersport, een bonte avond of een spelletjesavond. Bovendien heb je elke dag een paar uur vrije tijd.

Lijkt je dit wel leuk, kijk dan eens op:

www.vierkantvoorwiskunde.nl